Śluza Leśniewo Dolne – Fürstenau II
ęanał Mazurski jest jednym z ciekawszych obiektów hydrotechnicznych, które znaleźć możemy na mapie Polski. Umiejscowiony jest na północnej granicy państwa polskiego, pomiędzy dobrze znanym jeziorem Mamry a granicą z Rosją. Nie jest on jednak na tyle popularny, aby tłumnie wyruszyły do niego wycieczki. Pomimo tego, z pewnością jest wart zobaczenia. Utrudnieniem dla większości z nas może być fakt, że jego umiejscowienie przebiega z dala od typowych i często uczęszczanych tras turystycznych znajdujących się na Mazurach. Nie jest to również kanał spławny. Idąc na pieszą wycieczkę, musimy przygotować się na to, że zajmie nam ona dużo czasu, ponieważ kanał jest bardzo długi. Nie jest więc on szczególnie popularny, pomimo tego, że jest fantastycznym celem wycieczki rowerowej lub nawet samochodowej. Możemy również do samej wyprawy podejść dość wybiórczo i odwiedzić jedynie te miejsca, które są dla nas ciekawe i które pragniemy zobaczyć. Dowiedz się więcej, czym jest Śluza Leśniewo Dolne.
Spis treści
Rys historyczny Kanału Mazurskiego
Planowo Kanał Mazurski miał stać się drogą wodną łączącą Wielkie Jeziora Mazurskie i Morze Bałtyckie, biegnącą aż przez rzekę Pregołę. Dodatkowo jego zadaniem miała być pomoc w osuszaniu ponad 17 tysięcy hektarów mazurskich łąk. Co ważne w dość śmiałych planach chciano wykorzystać go również do produkcji energii elektrycznej.
Pierwotny zamysł budowy Kanału Mazurskiego powstał już około roku 1864-1865. Należy zdać sobie sprawę z tego, że jak na tamte czasy było to bardzo śmiałe i zaawansowane przedsięwzięcie hydrotechniczne. Zakładało ono zastosowanie wielu zaskakujących i unikatowych rozwiązań. Ostatecznie jednak jego budowę rozpoczęto prawie 50 lat później, bo w roku 1911. Niestety rok 1914 przyniósł wybuch wojny, a co za tym idzie przerwanie prac nad budową kanału. Prace wznowione zostały jednak w roku 1934 i prowadzono nieprzerwanie aż do roku 1940. Wtedy ponownie zostały wstrzymane na skutek działań wojennych. Co ciekawe materiały potrzebne do ukończenia budowy oraz sprzęt jeszcze długi czas pozostawały na miejscu konstrukcji. Ostatecznie projekt upadł, ponieważ uznano go za nieopłacalny i zaniechano jego dokończenia.
Śluza Leśniewo Dolne – historia
Jedną z nieukończonych części systemu Kanału Mazurskiego, który w zamyśle planów III Rzeszy miał mieć za zadanie łączyć Wielkie Jeziora Mazurskie z Morzem Bałtyckim, jest Śluza w Leśniewie Dolnym. Nigdy nie została ona ukończona, a jej budowa została jedynie rozpoczęta. Obecnie jej konstrukcja jest praktycznie cała zalana wodą. Nie jest ona również tak okazała jak Śluza w Leśniewie Górnym, która znajduje się nieopodal. Wyposażono ją w bramę i elementy symboli III Rzeszy, a jej budowa ukończono praktycznie w całości. Droga, która biegnie do tego miejsca, jest w stanie ukazać nam rozmach prac i robót ziemnych, które dawniej przebiegały na tych terenach. Kierując się w jej stronę, możemy zauważyć również ślady działalności bobrów. Powoli, ale bardzo skutecznie wypełniają koryto swoimi własnymi konstrukcjami. Śluza Leśniewo Dolne nie jest bardzo zaawansowana w budowie, nieopodal niej możemy również odnaleźć stróżówkę.
Konstrukcję Śluzy Leśniewo Dolne możemy określić jako komorową, żelbetową i dokową, której długość wynosi około 66 metrów. Sama długość użytkowa komory śluzy to mniej więcej 45 metry, natomiast jej szerokość 7,7 m. Budowa rozpoczęła się po roku 1935 i przerwano ją na skutek wybuchu II Wojny Światowej. Nigdy nie powrócono do planów dokończenia budowy śluzy. Budowniczym udało się wykonać jedynie część korpusu całej budowli, z tego właśnie powodu jej stan zaawansowania możemy określić jedynie na około 20%. Chociaż niektóre źródła podają, że jest to około 15%. W projekcie uwzględniono zamknięcia na głowie górnej śluzy takie jak wrota wsporne, natomiast na głowie dolnej zasuwa stalowa i płaska. Uwzględniono również jeden zbiornik oszczędnościowy. Projekt zawierał również most drogowy żelbetowy umiejscowiony na głowie dolnej. Pomimo tego, że teraz podziwiać możemy jedynie ruiny, świetnie są w stanie one zobrazować rozmach konstrukcyjny, z jakim wprowadzano w życie plany dotyczące budowy Kanału Mazurskiego.
Śluza w Leśniewie Dolnym – okolice
Niecały kilometr dalej znajduje się bardzo dobrze zachowana oraz bardzo zaawansowana w budowie Śluza Leśniewo Górne. Trasa jest niezwykle malownicza, a sam obiekt jest bardzo ciekawy do zwiedzenia. Przekop Kanału Mazurskiego sięgał aż jeziora Rydzówka, jednak podjęto decyzję o jego zakopaniu w roku 1958. Co ciekawe pod biegnącą szosą dalej znajduje się jest betonowy przepust. Przepust ma za zadanie odprowadzać wodę z obu śluz do jeziora Rydzówka. Według planów jezioro to miało łączyć się z jeziorem Mamy odcinkiem o długości 6 km. Również samo jezioro Rydzówek zasługuje na odwiedzenie. Jego ciekawa linia brzegowa oraz wysepki sprawiają, że wielu określa je jako jedno z najpiękniejszych jezior na całych Mazurach. Z tego właśnie powodu jest ono bardzo chętnie odwiedzanym miejscem przez rzesze turystów.
