Twierdza Boyen Giżycko

Twierdza Boyen – Giżycko

Atrakcje turystyczne Giżycko, Pałace, Sanktuaria, Twierdze i Zamki

Twierdza Boyen powstawała w latach 1844-1856 i jest doskonale zachowanym przykładem pruskiej szkoły fortyfikacyjnej. Położona na zachód od Giżycka, na wąskim przesmyku pomiędzy dużymi jeziorami Niegocin i Kisajno, stanowiła główne ogniwo w łańcuchu umocnień zamykających od wschodu dostęp na teren państwa pruskiego.

Twierdza Boyen

Twierdza Boyen położona jest na zachód od Giżycka, na wąskim przesmyku pomiędzy dużymi jeziorami Niegocin i Kisajno. Budowla w kształcie sześcioramiennej gwiazdy z frontami obronnymi jest doskonale zachowanym przykładem pruskiej szkoły fortyfikacyjnej. To ogromne dzieło militarne ziemno-murowane, które tworzą wysoki wał oddzielony od fosy kamienno-ceglanym murem oraz przedwał z kratą forteczną. W związku z tym, 24 grudnia 1846 roku  król Fryderyk Wilhelm IV nadał kompleksowi nazwę FESTE BOYEN. Do twierdzy można się dostać od strony Giżycka oraz Kętrzyna, poprzez dwie główne bramy wjazdowe: Giżycką, Kętrzyńską oraz dwie bramy pomocnicze: Wodną i Prochową. W twierdzy znajduje się sześć bastionów, które noszą nazwy: Leopold, Ludwik, Herman (od imion generała von Boyen), Recht (Prawo), Schwert (Miecz) i Licht (Światło). Budowla otoczona jest kamienno-ceglanym murem, wałem ziemnym i fosą. Twierdza Boyen należy do najlepiej zachowanych XIX-wiecznych budowli obronnych w Polsce.

Twierdza Boyen – historia

Pierwsze propozycje ufortyfikowania przesmyku pomiędzy jeziorami Kisajno i Niegocin pojawiły się w roku 1818. Sześć lat później wybrano miejsce pod budowę przyszłej fortyfikacji. Już w 1844 roku generał von Boyen osobiście wmurował kamień węgielny pod budowę twierdzy. Prace budowlane trwały do1856 roku, jednakże do końca jej militarnego funkcjonowania dokonywano różnego rodzaju modernizacji. Obiekt  był ważnym miejscem strategicznym. Podczas I wojny światowej, w trakcie bitwy pod Tannenbergiem artyleria niemiecka na terenie twierdzy wspierała oddziały polowe i jej obronę. Po I wojnie światowej uznano twierdzę za przestarzałą i przemieniono na szpital. Dlatego w latach 1941–1944 na  jej terenie funkcjonował szpital polowy. Pod koniec II wojny  światowej stanowiła siedzibę gen. Reinharda Gehlena, szefa wywiadu Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu . W 1945 roku Niemcy opuścili twierdzę bez walk. Wojsko Polskie, które zarządzało po wojnie obiektem, przekazało jego część cywilnym zakładom spożywczym. W 1975 roku Twierdza Boyen uznana została za zabytek architektury.

Twierdza Boyen – atrakcje

Na początku lat 90-tych dwudziestego wieku twierdzę udostępniono turystom. Kompleks zwiedza rocznie ponad 50 tysięcy osób. Zwiedzający mogą podziwiać ekspozycje stałe: GALERIĘ w KOSZAROWCU,  LABORATORIUM PROCHOWE, pomieszczenia z ekspozycją broni, czyli WARSZTAT ZBROJMISTRZA oraz STAJNIĘ z WOZOWNIĄ. Twierdza Boyen oferuje także wystawy czasowe. Grupy zorganizowane mogą skorzystać z oferty edukacyjnej: zajęć, warsztatów rękodzielniczych i plastycznych oraz gier terenowych. W okresie letnim, obok bramy Prochowej odbywają się liczne imprezy kulturalne. Dlatego co roku, w lipcu, w niesamowitej scenerii amfiteatru Twierdzy Boyen odbywa się największy festiwal piosenki żeglarskiej „Szanty w Giżycku”.

Ze względu na popularność, ta trzydniowa impreza przyciąga kilka tysięcy sympatyków pieśni żeglarskich. „Kuźnia rzemiosła i sztuki Twierdzy Boyen” to cykl wydarzeń artystycznych  bez tematycznych ograniczeń. Ze względu na otwartość imprez, twórcy mają możliwość zaprezentowania różnorodnych talentów, a widzom przyjemność z podziwiania powstałych prac. Na terenie obiektu działa Towarzystwo Miłośników Twierdzy Boyen. Mieści się także schronisko młodzieżowe oraz Tawerna Boyen- restauracja usytuowana w kaponierze Bramy Giżyckiej. 

Ciekawostki Twierdzy Boyen

W 2018 roku samorząd Giżycka zakupił do Twierdzy Boyen sześć replik XIX-wiecznych armat. Artyleria jest używana podczas corocznej inscenizacji niemiecko-rosyjskiej bitwy o twierdzę z 1914 r. Armaty są dostosowane do strzelania ładunkami pirotechnicznymi. Pomalowane na kolor tzw. polowej szarości armaty obsługuje gwardia Twierdzy Boyen, czyli grupa rekonstrukcji historycznej 147. GRH 147 Pułku Piechoty “Gwardia Twierdzy Boyen”  bierze przede wszystkim udział w akcjach promocyjnych twierdzy oraz miasta Giżycko. Prowadzi zajęcia edukacyjne, wspiera akcje charytatywne. Bierze udział w spotkaniach z żyjącymi świadkami historii oraz w uroczystościach rocznicowych. Odtwarza sylwetki m.in.: żołnierzy pruskich z roku 1914, żołnierzy polskich z września 1939 roku, powstańców, żołnierzy polskiego państwa podziemnego, żołnierzy antykomunistycznego podziemia oraz partyzantów. 

W okresie od kwietnia do października nie ma potrzeby wcześniejszej rezerwacji wstępu do obiektu. Dotyczy to osób indywidualnych oraz grup zorganizowanych. Wstęp odbywa się na bieżąco, po zakupie biletu w kasie. W okresie od 1.01 do 31.03 oraz od 1.11 do 31.12 wstęp na Twierdzę Boyen jest bezpłatny.

Zobacz również

Krystian Cieślik, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons