Jezioro Święcajty – szczegóły dotyczące jeziora
Święcajty to polskie jezioro położone w województwie warmińsko-mazurskim, w gminie Węgorzewo powiatu węgorzewskiego. Akwen ten zlokalizowany jest na południe od Węgorzewa, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Nie funkcjonuje jako samodzielny zbiornik wodny, tylko część kompleksu jezior znanego jako Mamry. Święcajty są wydłużone równoleżnikowo, a z jeziorem Stręgiel łączy je ujściowy odcinek Sapiny. Obecnie zbiornik ten pozostaje jednym z najpopularniejszych akwenów w gminie Węgorzewo, z uwagi na wyjątkowo komfortowe kąpieliska oraz liczne atrakcje dla turystów.
Spis treści
Charakterystyka Jeziora Święcajty
Linia brzegowa Jeziora Święcajty posiada dwie zatoki – na północnym zachodzie znajduje się Paluszek, a na zachodzie Zatoka Kalska. Na akwenie znajdują się dwie wyspy. Pierwsza z nich to Wyspa Tartaczna, znajdująca się w części północno-wschodniej mała kępa otoczona trzcinami. Drugą wyspą jest nieco większa Wyspa Kocia, która swoją lokalizację ma w części zachodniej. Jezioro posiada dwa dopływy powierzchniowe, z czego zbiornik główny zasila rzeka Sapina. Z uwagi na sporą ilość niesionej wody, wpływ rzeki na zbiornik jest bardzo istotny. Drugi dopływ to połączenie z jeziora Lemiet, czyli przepływający przez tereny rolnicze ciek przeżyniony. Dno Jeziora Święcajty posiada sporo płycizn, zwłaszcza w części wschodniej. Zachodni obszar zbiornika jest głębszy, a jego linia brzegowa średnio rozwinięta. Niski i zabagniony brzeg południowy pozostaje częściowo porośnięty roślinami wynurzonymi, natomiast stromy i wysoki brzeg północny fragmentami nie posiada żadnej naczyniowej roślinności wodnej.
Jezioro Święcajty w liczbach
Jezioro Święcajty znajduje się na wysokości 116, 2 m n.p.m. Wyróżnia się wydłużonym kształtem oraz długością 5,52 km przy 2,31 szerokości w miejscu najszerszym. Powierzchnia zbiornika wynosi 869,4 ha, podczas gdy długość linii brzegowej to 18,9 km. W najgłębszym miejscu jezioro ma 28 metrów, natomiast średnia głębokość to ok. 8,7 m.
Jezioro Święcajty – położenie
Na brzegu Jeziora Święcajty znajdują się liczne miejscowości – Ogonki na północnym wschodzie, Węgorzewo na północnym zachodzie, Kal na zachodzie, Dizaduszyn na wschodzie oraz Kolonia Rybacka na północy. Od innych jezior należących do kompleksu Mamr oddziela go Półwysep Kalski, który współtworzy tzw. Kalską Bramkę. W części wschodniej, do Jeziora Święcajty wpływa rzeka Sapina. Z zachodu na wschód prowadzi natomiast otoczony bojami szlak żeglugowy.
Z Węgorzewa do Święcajt można łatwo dotrzeć zarówno na piechotę, jak i samochodem lub rowerem. Najprostsza droga prowadzi z ulicy Jasnej do miejskiej plaży Kal na Zatoce Paluszek oraz do ośrodka Zatoka Kal. Z plaży równolegle do linii brzegu ciągnie się droga gruntowa, którą dotrzeć można do portu Róża Wiatrów oraz punktu widokowego na wzgórzu za starym cmentarzem wojennym. W ośrodku Piękny Brzeg znajduje się atrakcyjne miejsce wypoczynkowe, a niedaleko ciągnie się rowerowa trasa Pętla Węgorzewska. Wzdłuż brzegu Jeziora Święcajty prowadzi także szlak rowerowy Mała Pętla Mamr. Samochodem z Węgorzewa można łatwo dotrzeć do zbiornika drogą krajową 63, skręcając w prawo za Górą Konopki.
Ciekawostki o Jeziorze Święcajty
Jezioro Święcajty zawdzięcza swoją nawę staropruskiemu określeniu toni, przypominającym słowo “święta”. Urzędowo została ona wprowadzona w 1949 roku, w wyniku czego zastąpiła dotychczasową nazwę niemiecką – Schwenzait-See. Jezioro Święcajty było w okresie międzywojennym miejscem międzynarodowych, a także niemieckich zawodów bojerowych. Od lat dwudziestych XX wieku odbywały się tutaj również niemieckie Tygodnie Żeglarstwa Lodowego, podczas gdy w latach trzydziestkach – mistrzostwa Niemiec. W 1935 roku zbiornik wykorzystano podczas Mistrzostw Europy. Akwen ten wybierano na lodowe zmagania z uwagi na wyjątkowo płaską powierzchnię lodu, w czym dodatkowo pomogło jej wyrównanie poprzez wlewanie odpowiednio spiętrzonych cieków. Obecnie na Święcajtach wciąż organizuje się regaty bojerowe, a ich inicjatorem jest niejaki Fritz Schwartz – Niemiec urodzony w Ogonkach i mieszkający nad Mamrami. W Kalu zlokalizowana jest baza Centrum Szkoleniowego Policji, w którym kształcą się policjanci pełniący służbę wodną – m.in. nurkowie.
Atrakcje w okolicach Jeziora Święcajty
Jezioro Święcajty położone jest na szlaku wodnym, dzięki czemu z Mamr można na nie z powodzeniem wpłynąć motorówką, kajakiem lub żaglówką przez Kalską Bramkę. W gminie Węgorzewo znajduje się wiele atrakcyjnych plaż, z których bardzo chętnie korzystają turyści. Na szczególną uwagę zasługuje strzeżone kąpielisko “Mamry” w Węgorzewie, funkcjonujące jako plaża miejska. Warte odwiedzenia są także plaże sołeckie, charakteryzujące się niestrzeżonymi miejscami kąpielowymi – w Trygocie, Kolonii Rybackiej oraz Ogonkach. Inne popularne plaże w gminie Węgorzewo to “Piękny Brzeg” w Węgorzewie. a także “Kal” w Kalu oraz tzw. Zwierzyniecki Róg. Na turystów czekają liczne pensjonaty, miejsca kempingowe, zajazdy i hotele, a także doskonale wyposażone gospodarstwa agroturystyczne.
Zobacz również
- Kalska Kolumna
- Jezioro Śniardwy – największe polskie jezioro!
- Szlak wodny Giżycko Węgorzewo (25.20km)
- Jezioro Wydmińskie – polodowcowy zbiornik ze strefą ciszy
