Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy przyciąga turystów wyjątkowymi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi i kulturowymi. Niezwykle bogata i urozmaicona rzeźba terenu oraz doskonale przygotowane liczne szlaki rowerowe, a także piesze stwarzają doskonałe warunki do uprawiania aktywnych form rekreacji na łonie unikalnej natury.

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy – położenie

Park powstał w 1990 roku celem ochrony wyjątkowych wartości przyrodniczych, krajobrazowych, a także kulturowych. Zajmuje powierzchnię 27 531,20 ha we wschodniej części Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego. Położony jest na obszarze województw: kujawsko-pomorskiego (13 926,79 ha), warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. W obrębie Parku leży miejscowość Górzno oraz część gmin: Górzno, Brzozie, Bartniczka, Grążawy, Świedziebnia (województwo kujawsko-pomorskie) Lidzbark Welski (województwo warmińsko-mazurskie) i Lubowidz (województwo mazowieckie). Siedziba Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego usytuowana jest w Czarnym Bryńsku. Od prawie trzydziestu lat Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy ma swoje miejsce w granicach „Zielonych Płuc Polski”, czyli najczystszym oraz najbogatszym pod względem przyrodniczym obszarze naszego kraju.

Charakterystyka Parku

Środowisko przyrodnicze Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego zostało ukształtowane w czasie ostatniego zlodowacenia Polski. Recesja lądolodu przyczyniła się do ukształtowania wyjątkowego krajobrazu, o zróżnicowanej rzeźbie terenu Powstały wały, pagórki moren czołowych, wzgórza kemowe, zespoły drumlinowe, sandry, obniżenia i zagłębienia wytopiskowe. Największe obniżenia, w postaci rynien subglacjalnych, powstały na skutek erozji roztopowych wód podlodowcowych. Obecnie niektóre z nich wypełnione są jeziorami. Najniższym punktem na terenie Parku jest dno doliny Brynicy 73 m n.p.m., a najwyższym wzgórze Sarnia Góra 189,8 m n.p.m. Północna części Parku przypomina obszary podgórskie. Deniwelacje w tych okolicach osiągają 30 – 40 m.

Na obszarze Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego odnajdziemy aż 37 jezior, w tym Wielkie Leźno, Samin, Górzno. Zdecydowaną większość powierzchni Parku (70%) zajmują kompleksy leśne. Na północy dominują lasy grądowe, a na południu występują przede wszystkim lasy sosnowe i dębowe. Znaczna część Parku leży w dorzeczu Drwęcy, ściślej w zlewni rzeki Brynicy. Szczególnie atrakcyjny i cenny obszar, na którym rzeka wyżłobiła głębokie, strome jary stanowią rezerwaty: „Jar Brynicy” oraz „Jar Brynicy II”.

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy – walory przyrodnicze

Rozległe kompleksy leśne, jeziora oraz niewielkie połacie łąk oraz pól tworzą doskonałe miejsce dla rozwoju unikatowych i chronionych gatunków roślin oraz zwierząt W celu ochrony cennego środowiska, w obrębie Parku utworzono siedem rezerwatów przyrody: „Jar Brynicy” (29,47 ha), „Szumny Zdrój” (37,04 ha), „Klonowo” (30,85 ha), „Ostrowy nad Brynicą” (2,06 ha ), „Czarny Bryńsk” (13,13 ha ), „Mszar Płociczno” (182,35 ha ), „Jar Brynicy II” (28,27 ha). Na terenie Parku występuje 69 gatunków roślin objętych ochroną gatunkową (54 pod ścisłą ochroną i 15 pod częściową ochroną). Florę licznie reprezentuje: widłak jałowcowaty i goździsty, rosiczka okrągłolistna, lilia złotogłowa, czosnek niedźwiedzi, kukułka krwista i plamista. Można tu spotkać także gatunki reliktowe oraz bardzo rzadkie zagrożone gatunki borealne. Natomiast obficie występują różne gatunki mchów i porostów oraz rośliny górskie.

Fauna Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego charakteryzuje się bogactwem i różnorodnością siedlisk. W lasach żyją tu m.in.: dziki, zające, sarny, jelenie, łosie, bobry, wydry, nietoperze oraz niewielka populacja wilków. Nad jeziorami spotyka się liczne gatunki ptaków, m.in.: bieliki, orliki krzykliwe, bociany czarne oraz żurawie, gęsi, gęgawy, kokoszki, rybitwy czarne, mewy śmieszki, bąki zwyczajne, derkacze, perkozy, rokitniczki, cierniówki. Gniazdują tu również czaple siwe, zimorodki, dudki, bociany czarne, żurawie (wizerunek żurawia widnieje w Parku).

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy – atrakcje turystyczne

W Parku wyznaczono dwa obszary ochrony siedlisk Natura 2000: Ostoja Lidzbarska oraz Mszar Płociczno. O bogactwie przyrodniczym tego miejsca świadczą także liczne pomniki przyrody oraz ekologiczne użytki. Najbardziej znanym okazem wśród pomników przyrody jest Dąb Rzeczypospolitej, który ma w obwodzie 665 cm i mierzy 33 m wysokości. Znajduje się na obszarze leśnictwa Borek. W niewielkiej odległości od dębu, na skraju jaru, możemy odnaleźć punkt widokowy na dolinę rzeki Brynicy. Walory przyrodnicze Parku uzupełnia wyjątkowe budownictwo wodne, grodziska czy przydrożne zabytki sakralne. Poza tym Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy przygotował dla turystów trzy szlaki piesze. Trasy oznaczone kolorem niebieskim oraz zielonym, stanowiąc połączenie miejscowości Górzno z Brodnickim Parkiem Krajobrazowym. Trasa czerwona biegnie przez wschodnią część Parku. Dodatkowo wytyczono ścieżki przyrodniczo-edukacyjne oraz liczne trasy rowerowe, przebiegające w większości w granicach Parku.

No machine-readable author provided. K-n-n~commonswiki assumed (based on copyright claims), CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons