Wigierski Park Narodowy
W Polsce znajdują się 23 parki narodowe, które zostały utworzone w celu ochrony naturalnego krajobrazu oraz krajowej fauny i flory. Wigierski Park Narodowy obejmuje część Puszczy Augustowskiej i Pojezierza Mazurskiego i jest jednym z największych parków narodowych w naszym kraju. Na jego terenie znajduje się kilkadziesiąt zbiorników wodnych z największym z nich – jeziorem Wigry.
Spis treści
Wigierski Park Narodowy z bliska
Wigierski Park Narodowy usytuowany jest na wschód od Suwałk na obszarze o powierzchni 15085 hektarów, z czego wody liczą 19%, grunty rolne około 15%, a inne użytki 3% powierzchni. Ponad 63% areału parku stanowią lasy północnej części Puszczy Augustowskiej. Mimo, że były wykorzystywane komercyjnie od wieków, ich pierwotny charakter w dużej mierze zachował się do dnia dzisiejszego. Pozostałością epoki lodowcowej na tym terenie są liczne jeziora, rzeki i strumienie, które stanowią prawie jedną piątą obszaru parku narodowego. Perełką krajobrazu jest jezioro Wigry o powierzchni około 21,87 km2 i głębokości do 73 metrów, które zachwyca przede wszystkim urozmaiconą linią brzegową, licznymi zatoczkami i półwyspami. Jezioro Wigry jest jednym z najczystszych jezior w Polsce. Przez akwen przepływa również Czarna Hańcza, jedna z najpiękniejszych polskich rzek i jeden z najpopularniejszych polskich szlaków kajakowych. W obrębie Wigierskiego Parku Narodowego znajduje się kolejne 40 mniejszych jezior oraz liczne cieki wodne.
Wigierski Park Narodowy i jego dzieje
Pierwsze plany otoczenia jeziora Wigry specjalną ochroną pojawiły się na początku lat dwudziestych ubiegłego wieku. Opracowano wówczas projekt stworzenia rezerwatu Wigry, który obejmowałby jezioro z pasem otaczającego lasu. Plany te nie doczekały się realizacji. W 1931 roku powstał rezerwat krajobrazowo-florystyczny “Wigry”, który obejmował 500 hektarów (w tym jezioro Białe Wigierskie i część półwyspu Wysoki Węgieł). Następnie powołano dwa rezerwaty częściowe dla ochrony bobrów: “Ostoja Bobrów Stary Folwark” (1959 r.) i “Ostoja Bobrów Zakąty” (1962 r.).
W 1970 roku objęto ścisłą ochroną suchar Wądołek wraz z fragmentem przylegającego lasu. Zwieńczeniem wieloletnich starań o ochronę obszaru jeziora Wigry i jego otuliny stało się utworzenie w roku 1976 Wigierskiego Parku Krajobrazowego. Kolejnym krokiem w kwestii wzmocnienia ochrony przyrody na terenie parku było powołanie 10-ciu rezerwatów ścisłych (w 1985 r.). Ich łączna powierzchnia sięgała 385,58 ha. W czerwcu 1988 roku decyzją Rady Ministrów powołano Wigierski Park Narodowy, obejmujący 14840 hektarów powierzchni. Nowelizacja rozporządzenia z roku 1997 zwiększyła powierzchnię parku do obecnej wielkości.
Przyroda Wigierskiego Parku Narodowego
Wigierski Park Narodowy posiada unikatowe wartości przyrodnicze. Znajdują się tu wyjątkowe obszary torfowisk. Rosną tu między innymi zagrożone gatunki, takie jak brzoza karłowata czy szuwar alpejski, które również reprezentują relikty epoki lodowcowej. Łącznie w Wigierskim Parku Narodowym doliczono się ponad 1000 różnych gatunków roślin naczyniowych, w tym liczne specjalnie chronione rośliny biotopowe wilgotne, takie jak wawrzynek, lilia złotogłów i storczyk pospolity. W parku rosną łącznie 22 różne gatunki storczyków, z których np. storczyk miodowy czy storczyk kapturnik jest zagrożony w naszym kraju wyginięciem. Park narodowy słynie z ogromnej różnorodności biologicznej, w którym znajduje się ponad połowa wszystkich roślin wpisanych do polskiego rejestru ochrony przyrody.
Lasy na terenie parku odznaczają się wielką różnorodnością gatunków fauny. Żyje tu ponad 1700 gatunków zwierząt, w tym 51 gatunków ssaków, 5 gatunków gadów i 12 gatunków płazów. Z 206 gatunków kręgowców, ptaki stanowią większość. Rozmnażają się tu błotniaki stawowe, orliki krzykliwe, bieliki i łabędzie krzykliwe. Wody Wigierskiego Parku Narodowego są siedliskiem licznych
gatunków ssaków, takich jak bóbr czy karczownik. Zadomowiły się tu także głuszce, sarny, jelenie, dziki, lisy, borsuki, a nawet łosie i wilki. Heraldycznym zwierzęciem tego parku jest bóbr, któego tu wyhodowano i z powodzeniem wypuszczono na wolność. Populacja bobrów jest tak okazała, że okoliczni rolnicy narzekają na to, że pola są stale zalewane przez bobrowe żeremia.
Turystyka w Wigierskim Parku Narodowym
Znanym obiektem architektonicznym Wigierskiego Parku Narodowego jest dawny klasztor kamedułów położony na półwyspie nad jeziorem Wigry. Barokowy kompleks jest jednym z najpiękniejszych zabytków sakralnych północno-wschodniej Polski. Dawne domki – eremy pustelników obecnie wynajmuje się jako pokoje gościnne. Na terenie Wigierskiego Parku Narodowego znajduje się 245 kilometrów dobrze zorganizowanych i oznakowanych ścieżek rowerowych, konnych i pieszych. Jezioro Wigry to także popularny akwen żeglarski.
Podczas przejażdżki rowerem można podziwiać przyrodę wokół jeziora Wigry. Amatorzy dwóch kółek mogą skorzystać z zielonej 50-kilometrowej trasy rowerowej i cieszyć się bliskością niezwykłej fauny i flory. Piechurzy mają do dyspozycji w sumie 190 km oznakowanych szlaków turystycznych. Czeka na nich pagórkowaty krajobraz morenowy, gęste lasy sosnowe, przeplatające się z krystalicznie czystymi jeziorami. Przez całą północno-wschodnią i wschodnią Polskę, także przez Suwałki i Wigierski Park Narodowy przebiega nowa magistrala rowerowa „Green Velo”, która otwiera przed rowerzystami ciekawe miejsca tego rejonu. Innym sposobem podziwiania walorów przyrodniczych parku wigierskiego i jego malowniczego krajobrazu jest przejażdżka małym pociągiem, który kursuje w sezonie letnim po trasie od miejscowości Płonciczno (10 km na południe od Suwałk) wokół południowego krańca jeziora Wigry do Krusznika.
Zobacz również
Zdjęcie: myself (User:Piotrus), CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
