Jezioro Buwełno – jezioro jak wijąca się rzeka
Jezioro Buwełno położone jest w gminie Miłki na południe od Giżycka i 10 km na północny-zachód od Orzysza. Zbiornik znajduje się w rynnie, między jeziorami Niegocin i Śniardwy, ciągnącej się z południa na północ. Kształt jeziora Buwełno jest wyjątkowo wydłużony i przypomina wijącą się rzekę.
Spis treści
Jezioro Buwełno w liczbach
Jezioro Buwełno znajduje się na wysokości 117 m n.p.m. i zajmuje powierzchnię 360,3 ha. Długość zbiornika wynosi 8,8 km, a maksymalna szerokość ponad 700 m. Największa głębia występuje na 49,1 metrach pod taflą wody, a średnia głębokość 12,5 m. Długość linii brzegowej wynosi 20,725 km, a wskaźnik rozwinięcia 3,08. Wody jeziora zajmują objętość 45037,5 tys. m3, a wskaźnik osłonięcia akwenu 28.8. Zbiornik ten leży poza szlakiem Wielkich Jezior Mazurskich. Najlepszy dojazd do jeziora Buwełno jest z drogi nr 16 Orzysz – Mikołajki. Po dojechaniu do wsi Drozdowo należy skręcić w lokalną drogę, kierując się do wsi Cierzpięty. Po około 5 km jesteśmy u celu.
Charakterystyka zbiornika
Jezioro Buwełno położone jest wśród łąk i pól, osłonięte stromymi i wysokimi brzegami, które ostro wcinają ją się w jego kamienisto-piaszczyste dno. Dlatego też występują tu liczne dołki i spadki, dochodzące nawet do 49 metrów. Dzięki temu linia brzegowa oraz dno zbiornika jest zróżnicowane i atrakcyjne dla wędkarzy. Akwen ten rozszerza się z południa na północ, osiągając maksymalną szerokość na południowym brzegu wynoszącą ponad 700 m. Brzegi jeziora stanowią liczne cyple, zatoczki i półwyspy, które porośnięte są wąskim pasem słabo rozwiniętej roślinności przybrzeżnej.
Zbiornik łączy się ciekiem wodnym z jeziorem Ublik Wielki od południowego wschodu. Od północy – zniewielkim kanałem z jeziorem Wojnowo, które z kolei łączy się z jeziorem Niegocin. W pobliżu jeziora Buwełno leżą miejscowości: Wierciejki, Buwełno i Cierzpięty (na południu) oraz Marcinowa Wola (na zachodnim brzegu). 1 km na zachód od jeziora znajduje się Rezerwat Przyrody Bagna Nietlickie.
W południowo-zachodniej części jeziora, wzdłuż drogi Cierzpięty – Marcinowa Wola, występują masowo bobry, które oprócz działalności nawodnej, tworzą zwały drzew na drodze i budują korytarze w nasypie drogi. Jezioro Buwełno jest objęte strefą ciszy, co oznacza, że obowiązuje na nim całkowity zakaz używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego z silnikami spalinowymi, uprawiania sportów wodnych i motorowych.
Jezioro Buwełno – plany
Z uwagi na to, że jezioro Buwełno leży poza szlakiem wodnym Wielkich Jezior Mazurskich, odwiedza je mniej turystów. Wypoczywają nad nim głównie amatorzy wędkowania i turyści lubiący zaciszne miejsca. Jednak miejscowe władze oraz mieszkańcy liczą, iż realizacja planu przekopania kanału o długości 2 km i połączenia południowej części jeziora Buwełno z jeziorem Tyrkło, odmieni sytuację na tym terenie. Realizacja tej wielomilionowej inwestycji hydrologicznej umożliwi swobodną żeglugę między tymi akwenami oraz spięcie tzw. „Pętli Mazurskiej” zapewniając żeglowanie po jeziorach: Niegocin, Jagodne, Tałty, Mikołajskim i Śniardwy.
Rowerem dookoła jeziora Buwełno
Całe bogactwo flory i fauny okolic jeziora Buwełno można podziwiać podczas wycieczki rowerowej wiodącej wokół szeroko rozlanego, malowniczego akwenu. Miłośnicy dwóch kółek mogą w niecałe 2 godziny przemierzyć się trasę liczącą około 23 km. Szlak prowadzi odnowionymi drogami asfaltowymi oraz lokalnymi drogami szutrowymi. Trasa należy do łatwych, choć podczas wyprawy pozostaje do pokonania kilka łagodnych górek. Wycieczkę rowerową można rozpocząć we wsi Miłki i kierować się w stronę południowego krańca jeziora Buwełno.
Atrakcje w pobliżu
Jezioro Buwełno, oprócz ciszy i nieskazitelnej przyrody, oferuje również kilka lokalnych atrakcji:
- Cmentarz ewangelicki we wsi Marcinowa Wola, dużej zamożnej wsi z zadbanymi obejściami. Cmentarz założono w połowie XIX wieku. Znajduje się na nim kwatera wojenna, w której pochowano 5 niemieckich żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej. U podstawy krzyża pod rysunkiem stahlhelmu, na tle skrzyżowanych bagnetów można zobaczyć wyrytą w j. niemieckim inskrypcję.
- Kościół Matki Boskiej Królowej Polski w Miłkach jest najstarszym kościołem na Mazurach. Zbudowany z kamienia i cegły w końcu XV wieku, spalony przez Tatarów i odbudowany w 1699 roku. Z tego okresu pochodzi wieża kościoła i ołtarz. Najstarszą częścią świątyni jest jej prezbiterium. Największą ciekawostkę stanowi jeden z witraży, przedstawiający niemieckich żołnierzy w charakterystycznych hełmach – pikelhaubach i stahlhelmach. Obok kościoła znajduje się obelisk poświęcony okolicznym mieszkańcom, którzy zginęli na frontach I wojny światowej.
- Rezerwat przyrody Nietlickie Bagno położony na ziemi Piskiej, pomiędzy jeziorami Śniardwy i Niegocin. Jest największym (pow. 1133 ha) i najlepiej zachowanym torfowiskiem Pojezierza Mazurskiego, na którym znajduje się wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt.
- Rezerwat przyrody Jeziorko koło Drozdowa. Obejmuje on powierzchnię 9,93 ha i otaczają go gęste lasy. Występują na nim ekosystemy torfowiska niskiego, torfowiska przejściowego i torfowiska wysokiego.
